Niet-medicamenteuze behandeling

In dit onderdeel vind je de niet-medicamenteuze behandelingen voor ADHD. Om te helpen of te ondersteunen bij het maken van een juiste keuze kan je ook de Nederlandse app raadplegen hiervoor. Meer informatie kan je vinden via https://akwaggz.nl/gratis-app-om-zorg-patient-specifiek-te-maken/.

Er is relatief weinig wetenschappelijke bewijskracht dat ze veel kunnen veranderen aan het ADHD-gedrag op zich, maar:

  • sommige ervan hebben wèl bewezen effecten op geassocieerde en secundaire problemen, waardoor ze de draaglast verminderen
  • andere hebben effecten op de draagkracht van de omgeving of maken dat die omgeving beter aangepast is aan het kind met ADHD
  • nog andere hebben geen bewezen effecten

De werkzame behandelingen worden geadviseerd:

  • bij kinderen jonger dan 6 jaar met een vermoeden van ADHD5
  • bij kinderen vanaf 6 jaar als eerste keuze bij  milde/matige ADHD5
  • in combinatie met een medicamenteuze behandeling bij ernstige ADHD (zie beslisboom).5

Niet-medicamenteuze behandelingen betreffen enerzijds programma’s ter versterking van ouderschapsbekwaamheid en opvoedingsvaardigheden (interventies ouders), anderzijds leerkrachttraining en aanpassingen op school (interventies leerkracht) en tenslotte cognitieve gedragstherapeutische programma’s (interventies kind/jongere).5,6

Niet-medicamenteuze behandelingen worden toch besproken ter informatie, omdat ze soms aanbevolen worden om specifieke vaardigheden te oefenen, maar geen bewezen effecten op ADHD hebben (vaardigheidstrainingen of cognitieve trainingen met als focus zelfcontrole, probleemoplossende vaardigheden, werkgeheugentraining, planning- en organisatie en/of sociaal functioneren). Ook neurofeedback en voedingsaanpassingen worden besproken omdat ze in de praktijk soms geadviseerd worden, terwijl er te weinig evidentie is om ze aan te raden.

In de regel is het nodig systematische en volgehouden begeleiding te bieden zowel aan het kind, de jongere of volwassene zelf, als aan ouders, verzorgers, leerkrachten, partners, ... Er zijn aanwijzingen dat (zeker in geval van ernstige ADHD) het effect van deze trainingen mee bepaald wordt door medicatie. 

Bij de keuze voor een niet-medicamenteuze behandeling moet rekening gehouden worden met de voorkeuren van het kind/de jongere zelf en de voorkeuren en achtergrond van de ouders.10